Νόσος των δυτών μετά ελεύθερη κατάδυση

Νόσος των δυτών μετά ελεύθερη κατάδυση




Dr Βασίλης Π. Ζαχαριάδης MD PhD

Kέντρο Υπερβαρικής Ιατρικής

HBO.gr

e-mail: info@hbo.gr



Παρασκευή πρωί. Μου τηλεφωνεί η γραμματέας μου. Κύριε Ζαχαριάδη μου τηλεφώνησε ένας δύτης εκτός Αθηνών και μου είπε οτι μετά ελεύθερη κατάδυση εμφανίζει κάποια συμπτώματα, μέχρι το μεσημέρι θα είναι στο ιατρείο.

Μου τόπε , το ξέχασα…..

Δεν είναι και κάτι σπάνιο. Νόσο των δυτών από ελεύθερη κατάδυση έχουμε πολλές φορές αντιμετωπίσει, αλλά τις περισσότερες φορές τα προβλήματα αφορούν λειτουργικές διαταραχές ή άλλα νοσήματα τα οποία ή πυροδοτούνται από την διαδικασία της κατάδυσης ή τυχαία εμφανίζονται κατά την διάρκειά της ή λίγο μετά.

Λίγο μετά το μεσημέρι, ένας ψηλός αθλητικός τριανταπεντάχρονος , καθόταν απέναντί μου. Για να κρατήσουμε και το Ιατρικό απόρρητο, ας του δώσουμε το δικό μου όνομα και να τον πούμε Βασίλη….

Ήταν ήρεμος, περπατούσε καλά και σταθερά όταν μπήκε στο γραφείο μου, με την πρώτη ματιά δεν είδα τίποτε το παθολογικό. Χμ, μάλλον κάποιο πρόβλημα με τις εξισώσεις σκέφτηκα .

Τι πρόβλημα έχουμε, τον ρωτώ.

Εχθές έκανα δυόμισι ώρες ελεύθερο. Χαλαρές βουτιές, στα 20 μέτρα για δύο λεπτά και διαλείμματα επιφανείας για μισό λεπτό. Μετά έκανα και μερικές στα σαράντα (40) , αλλά όχι πολλές, 5 – 6 και πολύ ήρεμες, χωρίς να ζοριστώ καθόλου. Όταν ανέβηκα στο σκάφος και έβαλα μπροστά, πάω να πιάσω τα χειριστήρια και το χέρι μου πήγε δεξιά από αυτά. Όταν τα κοίταζα το χέρι μου πήγαινε εκεί που ήθελα και τα έπιανα κανονικά. Όταν ξανά δεν τα κοιτούσα, το χέρι μου πήγαινε αλλού για αλλού!!!

ALERT, ALERT,ALERT.

Είχα πολλά χρόνια να αισθανθώ την αδρεναλίνη να τρέχει στο αίμα μου για περιστατικό κατάδυσης. ……….

Ψάχνω στο Desktop. Είμαι σίγουρος ότι εδώ έχω σώσει την εργασία. Κοιτώ ξανά και ξανά, πουθενά. Μα την έστειλα με Fax στον Roberto τον Galich τον Ιούλιο. Τίποτε. Μπαίνω στην Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής στη USA. Αισθάνομαι τρομερά αγενής, να με βλέπει να ψάχνω στο PC και να μην του δίνω σημασία, αλλά η έξαψη με έχει καταλάβει. Βάζω τις λέξεις κλειδιά και ούπς επιτέλους νάτο…. Του γυρίζω την οθόνη.



Repetitive breath-hold diving causes serious brain injury.

Tamaki H, Kohshi K, Sajima S, Takeyama J, Nakamura T, Ando H, Ishitake T.

Division of Emergency Medicine, Tamaki Hospital, Hagi, Japan.

Undersea Hyperb Med. 2010 Jan-Feb;37(1):1-5.



We report on a Japanese male professional breath-hold diver (Ama) who developed neurological disorders during repetitive dives to 22 meters of sea water. Each diving duration and surface interval were 40-80 seconds and 20-30 seconds, respectively. He suffered from sensory numbness of the right cheek, hand and foot, and double vision after more than two hours of consecutive dives.

(Με δύο λόγια λέει …Ένας επαγγελματίας Ιάπωνας ελεύθερος δύτης (Ama) μετά από δύο ώρες επαναλαμβανόμενες καταδύσεις στα 22 μέτρα με χρόνο βυθού 40 – 80 δευτερόλεπτα και διαλείμματα επιφανείας 20 – 30 δευτ/τα , εμφάνισε μουδιάσματα στο δεξί μάγουλο, στο χέρι και στο πόδι, καθώς και διπλωπία (έβλεπε διπλά)



Βασίλη είναι η κατάδυσή σου ακριβώς και με την ίδια συνέπεια. Νευρολογική νόσο των δυτών…..



Κατά την εξέταση είχε νευρολογικά σημεία διάχυτης προσβολής του εγκεφάλου χωρίς όμως εστιακή εντόπιση. Δηλαδή. Οι φυσαλίδες περάσανε και ερεθίσανε το αγγειακό δίκτυο του εγκεφάλου, χωρίς όμως να κάνουν απόφραξη αγγείου σε μία περιοχή. Αυτή η περίπτωση προκαλεί ένα διάχυτο περιαγγειακό μικροοίδημα στον εγκέφαλο.

Τις περισσότερες φορές τα συμπτώματα είναι, αίσθημα ελαφρού κεφαλιού, υπερβολική κόπωση, αστάθεια στην ισορροπία στο ένα πόδι ή σε στάση με κλειστά πόδια και κλειστά μάτια και σπανιότερα αταξικές κινήσεις (να μην ελέγχονται οι κινήσεις των χεριών και των ποδιών ιδίως στην τελική φάση της κίνησης, δηλαδή όταν πάμε να πιάσουμε ένα αντικείμενο ή να πατήσουμε)

Η αντιμετώπιση είναι εύκολη και γίνεται με 3-4 θεραπείες Υπερβαρικού Οξυγόνου (ΗΒΟ) διάρκειας 90 λεπτών έκαστη.

Η αποκατάσταση είναι πλήρης και σε μία εβδομάδα γυρνάς στις καταδύσεις.

Αυτά είναι τα εύκολα!

Ποιά είναι τα δύσκολα.

1. Ο ΠΑΝΙΚΟΣ .Επειδή ο φίλος μας είναι πολύ γνωστός στον χώρο της ελεύθερης κατάδυσης, το νέο διαδόθηκε αστραπιαία και όπως γίνεται πάντα με τη φήμη, σε κάθε μετάδοση προστίθεται και κάτι εντυπωσιακό με αποτέλεσμα η ιστορία να αποκτά το δράκο της!! Το τί έχει γίνει στο κέντρο μας από τηλεφωνήματα και επισκέψεις για συμπτώματα μετά από ελεύθερη κατάδυση δεν περιγράφεται!

Θέλω να γίνει κατανοητό από όλους α) Νόσος δυτών από ελεύθερη κατάδυση δεν είναι συχνή και β) Η βαριά νευρολογικής μορφής νόσος των δυτών με παραπληγίες και άλλα σοβαρά συμπτώματα είναι εξαιρετικά σπάνιο να συμβεί και έχουν περιγραφεί παγκοσμίως περιστατικά που μετρώνται στα δάκτυλα των χεριών μέχρι σήμερα και μόνο στούς Ama divers στην Ιαπωνία

Συμπέρασμα. Ήρεμα σύντροφοι. Συνεχίζουμε να το απολαμβάνουμε.

2. Επιτρέψτε μου να θέσω το πλαίσιο της συζήτησής μας και την βάση της λογικής της σκέψης μου.

Α) Η αυτόνομη κατάδυση είναι χόμπι. Η ελεύθερη κατάδυση είναι άθλημα.

Ο ελευθεράκιας αντί να τρέχει σαν το χαζό στους δρόμους και στα πάρκα, παίρνει την στολή του τα πέδιλα και την μάσκα και πάει 3 με 6 ώρες στην θάλασσα. Για νάχει και κάτι να τον τραβά παραπάνω, ψαρεύει. Τα τελευταία 5 χρόνια, όσοι ασχολούνται με το άθλημα αυτό, τους εξετάζει ιατρός, πηγαίνουν σε σχολές για να μάθουν τις σωστές τεχνικές, τα μέτρα ασφαλείας και την αντιμετώπιση συμβαμάτων, αλλά και προπονούνται συστηματικά σε πισίνες και στην θάλασσα.

¨Έτσι πριν λίγα χρόνια όταν ένας έλεγε “εγώ ψαρεύω στα 25 μέτρα” λέγαμε ,τί λες βρέ θηρίο, σήμερα όταν ακούμε ότι κάποιος κάνει καρτέρι στα 40 μέτρα, δεν μας κάνει εντύπωση.

Το άθλημα της ελεύθερης κατάδυσης εμφανίζει άνθηση σε όλες τις μεσογειακές χώρες, αλλά στην Ελλάδα παρουσιάζει εκρηκτική ανάπτυξη.

Β) Η καταδυτική ιατρική από τις δεκαετίες του 50 και 60 έχει μελετήσει την φυσιολογία της εμβύθισης του ανθρώπινου σώματος στο νερό, τις μεταβολές που προκαλούνται στα διάφορα όργανα, τα καταδυτικά αντανακλαστικά που προκαλούνται, τις μεταβολές που προκαλεί η παρατεταμένη άπνοια στην βιοχημεία του κυττάρου και στο κέντρο αναπνοής του εγκεφάλου κλπ

Τη δεκαετία του 90 με τα ρεκόρ βαθών στα 100 – 110 -150 μέτρα, το μόνο ερώτημα της καταδυτικής ιατρικής ήταν σε ποιό βάθος θα γίνει η σύνθλιψη πνεύμονος. Έγιναν διάφοροι υπολογισμοί αλλά η πραγματικότητα τους διέψευσε.(ως συνήθως συμβαίνει με τις προβλέψεις των ιατρών)

Όσο για την νόσο των δυτών μετά ελεύθερη κατάδυση, τα μόνα στοιχεία υπήρχαν από τους γιαπωνέζους Ama divers και ήταν μόνο στατιστικές. Έδιναν ένα ερωτηματολόγιο με συμπτώματα νόσου δυτών και έλεγαν. Από τους 350 δύτες ένα ποσοστό 15% ανέφεραν ότι σε κάποια στιγμή είχαν αισθανθεί κάποια από τα συμπτώματα.

Αυτό όμως μέχρι τον περασμένο Ιούνιο και μέχρι το δικό μας περιστατικό.

Γιατί για πρώτη φορά έχουμε ένα καταδυτικό προφίλ με αξιόπιστα στοιχεία και επιβεβαιωμένο (έστω και από την άλλη άκρη του κόσμου).

Αυτό το καταδυτικό προφίλ είναι πιθανότατα το κατώτατο όριο έκθεσης που σπάνια, αλλά πιθανά μπορεί να εμφανίσει νόσο των δυτών.

Αυτό που θέλω να γίνει αντιληπτό από όσα γράφω είναι πως σήμερα καταδύσεις για 3-4 ώρες στα 25-35 μέτρα; είναι κάτι συνηθισμένο, αλλά αυτά τα προφίλ φορτώνουν άζωτο σε ποσότητες που μπαίνουν στα δεδομένα της αυτόνομης κατάδυσης.

Στην καταδυτική ιατρική αυτό είναι αχαρτογράφητη περιοχή. Δεν υπάρχει η γνώση.

Αυτό που μπορώ να υποσχεθώ είναι ότι σε συνεργασία με όλους αλλά κυρίως με τους εκπαιδευτές απαντήσεις θα έχω σύντομα και υπεύθυνα.

Μέχρι το επόμενο, συνεχίζουμε ό,τι ακριβώς κάναμε και κάνατε τόσο καιρό, δεν έγινε τίποτα και δεν θα γίνει, γιατί όπως μου έλεγε και ο καθηγητής μου όταν ήμουν φοιτητής : όλα τα σπάνια νοσήματα έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Είναι σπάνια